1978'den beri
Ali Çetinkaya kimdir ?
Bugün Ayvalıkda bir mahalleye ve Cunda adasına adını veren Ali Çetinkaya, "Kel Ali" lakabı ile anılan önemli bir Türk askeri ve devlet adamıdır.
1878 yılında Afyonkarahisar da dünyaya gelen Ali Çetinkaya babasını küçük yaşta kaybetmiştir. 1898 senesinde Harp Okulunu bitiren Ali Çetinkaya Balkanlar’da görev yapmış ve geleceğin ünlü subayları olan Resneli Niyazi Bey, Enver Bey, Ali Fethi Bey ile tanışarak 1907’da Manastır’da İttihat ve Terakki Cemiyeti adlı gizli örgüte katılmıştır.
İzmirin işgalinden az önce Ayvalıkda bulunan 172 Alay komutanlığına getirilen bu cesur insan Yunan ordusuna karşı ilk direnişi başlatarak ilk mermiyi sıkmıştır. Günümüzde, Ayvalık'ta Yunan işgaline karşı atılan ilk kurşunun atıldığı yer olarak kabul edilen tepede onun adını taşıyan Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ait Rehabilitasyon Merkezi Komutanlığı yer almaktadır.
1919 da askerlikten istifa etmiş ve Osmanlı Meclis i Mebusan'na katılmıstır. Ancak Istanbulun işgali üzerine Malta'ya sürgün edilmiş, 1921 de serbest bırakılmıştır. Yurda döndükten sonra TBMM 1. Dönem Milletvekili olan Ali Çetinkaya bir tartışmada Halil Paşa'yı öldürmüş ancak meşru müdafa olduğu gerekçesi ile hakkında tahkikata gerek görülmemiştir.
Şeyh Said İsyanı’ndan sonra kurulan ve 7 Mart 1927’e kadar görev yapan İkinci Dönem Ankara İstiklal Mahkemesi’nin başkanlığını yapan Çetinkaya Mahkemenin “Üç Ali'ler” diye bilinen üyelerinden birisiydi (diğerleri; Kılıç Ali ve Necip Ali).
Mahkemenin baktığı en önemli davalardan birisi Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası‘nin Şeyh Said İsyanı ile bağlantılı görülüp
kapatılmasına yol açan davadır. Bir diğer önemli dava ise Mustafa Kemal’e karşı düzenlen İzmir Suikastı ile ilgili davadır.[Mahkeme bu davada Mahkeme bütün Terakkiperver mensubu milletvekillerini ve muhalefetteki etkili İttihatçıları tutuklama kararı almış; hatta tutuklananların delil yetersizliği nedeniyle serbest bırakılmasını isteyen Başbakan İsmet Bey’i de tutuklama kararı almıştır.
1939-1940 yıllarında Ulaştırma Bakanlığı yapan ( Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Ulaştırma Bakanıdır ) Çetinkaya nın yaptırdığı demiryolu 1200 Km yi bulmuştur.
21 Şubat 1949 tarihinde İstanbul'da hayatını kaybeden Ali Çetinkaya Afyonkarahisar’a defnedilmiştir.
Daha fazla bilgi >>
